Rượu brandy và cognac đều là những loại đồ uống mang đậm dấu ấn văn hóa và truyền thống. Tuy nhiên, nhiều người vẫn thường gặp khó khăn khi phân biệt giữa hai loại này và đặt câu hỏi: rượu brandy và cognac, loại nào ngon hơn? Để trả lời câu hỏi này, chúng ta cần hiểu rõ về sự khác biệt và đặc điểm riêng của từng loại rượu.
1/ Những thông tin cơ bản về rượu brandy và cognac
Nhiều người thường nhầm lẫn giữa Cognac và Brandy khi nói đến các loại rượu mạnh. Để phân biệt được hai loại rượu này, chúng ta cần hiểu rõ khái niệm của chúng.
Một cách ngắn gọn, có thể nói rằng:
- Cognac là một loại rượu Brandy đặc biệt. Brandy là một dạng rượu mạnh chung chung.
- Brandy là cái tên tổng quát. Cognac là cái tên độc nhất.
- Cognac là một thành viên trong gia đình Brandy. Brandy bao gồm nhiều loại rượu khác nhau, trong đó có Cognac.
- Không phải tất cả các loại rượu mạnh đều có thể gọi là Cognac, nhưng Cognac luôn luôn là một loại rượu mạnh, brandy.
Làm thế nào để phân biệt được rượu brandy và cognac?
Theo quy định của luật rượu quốc tế năm 1992, điều 2, mục d, chương I, Cognac được xếp vào hạng Fruit Brandy – Một loại Brandy làm từ nho. Tuy nhiên, Cognac được coi là một loại rượu riêng biệt và không nằm trong danh mục Brandy. Đó là vì Cognac phải tuân theo những tiêu chuẩn nghiêm ngặt hơn so với Brandy thông thường.
Tham khảo: Rượu brandy có mấy loại? Đâu là những lựa chọn lý tưởng nhất hiện nay?
2/ Phân biệt rượu brandy và cognac
2.1/ Nơi sản xuất – định danh là yếu tố phân biệt rượu Brandy và Cognac
Tên gọi khác nhau:
- Brandy là tên chung cho rượu được chưng cất từ nho, có thể sản xuất ở bất kỳ quốc gia nào.
- Tên Cognac chỉ dành riêng cho rượu brandy được chưng cất từ nho ở vùng Cognac của Pháp, theo các tiêu chuẩn và quy định nghiêm ngặt.
- Cognac là duy nhất và không thể bắt chước. Đó là lý do tại sao loại rượu mạnh này từ một vùng đất nhỏ ở Pháp lại có giá trị và đặc sắc hơn hẳn các loại rượu khác.
- Cognac được bảo vệ nơi xuất xứ. Theo luật pháp của Pháp, chỉ có rượu được làm từ nho ở vùng Cognac mới được phép mang tên Cognac. Còn lại, đều là Brandy của thế giới.
- Cognac chỉ có một quê hương duy nhất, đó là Pháp, và chỉ ở vùng Cognac được định rõ ranh giới. Các nhà sản xuất phải tuân thủ các quy trình chất lượng cao và được kiểm soát bởi cơ quan có thẩm quyền.
- Một brandy ngoài vùng Cognac thì không thể gọi là Cognac.
Dù có tuân theo mọi quy định, sản xuất giống hệt rượu Cognac, nhưng nếu nó không phải ở vùng Cognac, thì nó cũng KHÔNG PHẢI LÀ COGNAC. Tất cả những gì ở ngoài đều là rượu brandy, không phải Cognac.
Rượu cognac có xuất xứ từ Pháp
Không thể sản xuất rượu Cognac ở bất cứ đâu khác. Vì vậy, KHÔNG TỒN TẠI Cognacs của Nga, không có Cognac của Mỹ. Chỉ có rượu Cognac của Pháp – từ Cognac. Nhưng bạn có thể tìm thấy Brandy Pháp, Brandy Armenia, Brandy Nga, hay Brandy Ý…
2.2/ Rượu brandy và cognac khác biệt về nguồn gốc nguyên liệu
Brandy và cognac đều là những loại rượu mạnh được tạo ra bằng cách chưng cất rượu vang nền có hàm lượng cồn thấp (< 10 độ). Tuy nhiên, loại rượu vang nền này có xuất xứ khác nhau.
Rượu vang nền để sản xuất cognac phải được làm từ các giống nho trắng như Ugni Blanc, Folle Blanche, Colombard. Các giống nho này chiếm ít nhất 90% tổng số nguyên liệu. 10% còn lại có thể là các giống nho khác như Folignan, Jurançon blanc, Meslier St-François, Sélect, Montils hoặc Sémillon.
Cognac là một loại brandy đặc biệt được chưng cất từ rượu vang nền có nguồn gốc từ vùng Cognac của Pháp. Rượu vang nền này được làm từ các loại nho trắng có hương vị chua và tươi mát.
Brandy không nhất thiết phải được làm từ nho. Bất kỳ loại trái cây nào có thể lên men và chưng cất đều có thể trở thành nguyên liệu cho brandy. Brandy là một từ tiếng Hà Lan có nghĩa là ‘rượu đã cháy’ và được tạo ra bằng cách chưng cất rượu sau khi đã lên men đủ mức. Do đó, có rất nhiều loại brandy khác nhau: Brandy nho, brandy táo,…
Rượu brandy và cognac khác nhau về nguyên liệu
2.3/ Khác biệt về quy trình chưng cất
Brandy là loại rượu được sản xuất bằng cách đốt cháy rượu để tách lấy cồn. Quy trình chưng cất và thiết bị sử dụng không có quy chuẩn chặt chẽ. Hàm lượng cồn của Brandy dao động từ 36 đến 60%vol. Số lần chưng cất có thể là một hoặc hai, thậm chí nhiều hơn.
Cognac là loại rượu phải chưng cất hai lần trong nồi đồng theo quy định. Cognac phải có ít nhất 40%vol cồn. Sau lần chưng cất đầu tiên, thu được brouillis với hàm lượng cồn khoảng 30%vol.
Lần chưng cất thứ hai, brouillis sẽ biến thành eaux-de-vie (nước sống) trong suốt. Hàm lượng cồn rất cao, lên tới 70%. Sản phẩm này sẽ được ủ trong thùng gỗ hoặc pha loãng để giảm xuống còn khoảng 40% – 43%vol.
Quy trình chưng cất rượu brandy và cognac cũng có sự khác biệt
2.4/ Sự lão hóa của rượu Cognac và Brandy khác biệt
Brandy không có giới hạn thời gian lão hóa. Bạn có thể dùng nó mà không lo bị ảnh hưởng nhiều bởi quá trình lão hóa. Thời gian tối thiểu là 6 tháng. Thùng ủ cũng không cần phải tuân theo quy định cụ thể nào.
Cognac phải già ít nhất hai năm mới được sử dụng. Đối với Cognac VS thì quy định là tối thiểu 2 năm. Đối với Cognac không ghi tuổi thì nó phải được pha trộn từ loại có tuổi nhỏ nhất là 6 năm.
Quy định về thùng ủ rượu Cognac: quy tắc cho loại gỗ sồi dùng để làm thùng lâu năm chỉ có thể là một trong hai loại, Limousin hoặc Tronçais. Gỗ sồi Limousin từ các rừng cùng tên ở Tây Nam Pháp. Gỗ sồi Tronçais từ các rừng ở Tronçais, gần Burgundy (Pháp).
2.5/ Khác biệt về giá thành
Rượu Cognac là một loại rượu brandy đặc biệt, chỉ được sản xuất trong vùng Cognac của Pháp. Để được gọi là Cognac, rượu phải tuân theo các quy định nghiêm ngặt về nguyên liệu, quy trình chưng cất và ủ. Do đó, rượu Cognac thường có chất lượng cao và giá thành cao.
Rượu brandy là một loại rượu mạnh được làm từ nho hoặc các loại trái cây khác. Rượu brandy có thể được sản xuất ở bất kỳ nơi nào trên thế giới, và không có nhiều quy định về cách làm. Rượu brandy có thể có độ tuổi khác nhau, từ vài tháng đến vài chục năm. Tùy theo độ tuổi, rượu brandy có thể có giá rẻ hoặc đắt.
Tùy vào sản phẩm bạn chọn mua giá thành sẽ có sự khác biệt
Một ví dụ về sự khác biệt giữa rượu Cognac và rượu brandy là khi so sánh hai loại rượu cùng độ tuổi XO (Extra Old), tức là phải ủ ít nhất 6 năm. Một chai Hennessy XO, một thương hiệu Cognac nổi tiếng, có thể có giá hàng trăm đô la. Trong khi đó, một chai Caravelle XO, một loại rượu brandy khác, chỉ có giá khoảng 20 đô la.
Điều này cho thấy rằng, rượu Cognac không chỉ được đánh giá cao về chất lượng, mà còn về uy tín. Rượu Cognac là biểu tượng của sự sang trọng và tinh tế. Không có loại rượu Cognac nào muốn tự hạ thấp mình thành rượu brandy. Ngược lại, có nhiều loại rượu brandy muốn nhận danh hiệu Cognac để tăng giá trị.
Tại đây: So sánh rượu whisky và cognac: 4 yếu tố cần quan tâm
3/ Lời kết
Trong tầm nhìn tổng quan, việc phân biệt rượu brandy và cognac có thể không hề dễ dàng. Sự khác biệt về nguồn gốc, quy trình sản xuất và vùng địa lý sản xuất đều ảnh hưởng đến hương vị và chất lượng của từng loại rượu. Tùy thuộc vào sở thích và mục đích sử dụng, người thưởng thức có thể lựa chọn loại nào phù hợp nhất với hương vị của mình.